Z16XEP Opel Astra Silindir Kapak Contası Tamiri ve Maliyeti

Araba bakımlarının aksatılması ve arızanın erkenden teşhis edilememesi üzerine bir çok arıza meydana gelmektedir. Bu arızaların bazıları maliyetli olduğu için canımızı sıkmaktadır. Maliyetli arızaların başında gelen silindir kapak contasının yanmasına çok sık rastlanmaktadır. Bu projede;
– Motor conta yakması nasıl anlaşılır?
– Motor conta yakarsa ne olur?
– Motor conta yanması tamiri ve belirtileri nasıl olur?
– Silindir kapak contası tamirini kendim yapabilirmiyim?
– Motor conta yanması kaça mal olur? 2019 fiyatları ile maliyeti nedir?
gibi soruların cevapları anlatılacaktır. Z16XEP Opel Astra silindir kapak contasının tamirini anlatmaya başlamadan önce motor hakkında bilgi vermek gerekirse;

Z16XEP motor kodu ne anlama geliyor, Z16XEP açılımı:
Z=Emisyon Normu – Euro 4
16=Motor Hacmi – 1,6 litre
X=Kompresyon Oranı – 10<>11,5
E=Yakıt Sistemi – Çok Noktadan Enjeksiyon Sistemi
P=Versiyon – Power Adapted

*Opel modellerini ve bu modellerde kullanılan motorları ve motor kodunun anlamlarını görmek için burayı tıklayınız.

*Çok Noktadan Enjeksiyonlu motorların nasıl çalıştığını öğrenmek için burayı tıklayabilirsiniz.

Silindir kapak contası tamirini kendim yapabilirmiyim?

Bir arkadaşımın aracı olan 2005 model Opel Astra ‘larda kullanılan Z16XEP motoru su azaltmaya başlamıştı ve motorda ilk çalışırken zorlanma oluyordu. Daha önce F kasa Opel Astra ‘larda kullanılan X20XEV motorunu söktüğüm için kendime güvenerek yapabileceğimi düşündüm ve arkadaşın isteğini kırmadım.

Z16XEP  - 2005 model  Opel Astra H
Z16XEP – 2005 model Opel Astra H

Yaptığım incelemede motor yağına su karıştığını farkettim. Motor yağına su karışması genellikle motor silindir kapak contasının yanmasından kaynaklanmaktadır. Fakat tam teşhisi koymadan silindir kapağı sökülmemelidir. Motor yağına su karışmasının farklı nedenleri olabilir. Gelelim başlıktaki kendim yapabilirmiyim sorusuna. İşçilik parası vermek istemiyorsanız ve eliniz azda olsa yatkınsa ve araştırmayı seviyorsanız motor conta yanması tamiri ufak tefek el aletleri alarak çok rahatlıkla evinizin önünde yapabileceğiniz bir tamirattır.

Motor yağına su karışmasının nedenleri;

1- Silindir kapak contası yanması: Genellikle bu sebepten kaynaklanmaktadır. *Ayrıntısı sayfanın devamında mevcuttur.
2- Silindir kapağında çatlamalar: Çatlağın nerede olduğuna bağlı olarak soğutma suyu dışarı da atılabilir silindirler içerisinden motorun karterine de yürüyebilir.
3- Motor bloğunda oluşabilecek çatlamalar: Bu sorun için karşılaşılması istenmeyecek bir durumdur. Motor bloğunda oluşacak bir çatlak ciddi maliyetlere neden olabilir.
4- Yağ soğutucusunda oluşabilecek hasarlar: Yağ sağutucusunda delinmeler motor çalışırken oluşan basınç farkından dolayı özellikle suya yağ karışmasına neden olacaktır. Motor çalışmazken yağa su karışabilir.

*Yukarıda bahsedilen ve aşağıda bahsedilecek motor parçaları hakkında ayrıntılı bilgi için Motor parçaları ve görevleri sayfasına bakabilirsiniz.

Silindir kapak contasının yandığı nasıl anlaşılır?

1-Su kabındaki soğutma suyunun kirlenmesi: Motor soğutma suyuna yağ karışması
2-Motor çalışır durumdayken egzozdan yoğun beyaz duman atması: Yanma odasına sızan suyun yanması sonucu beyaz duman çıkar.
3-Motorda yağ seviyesinin sudan dolayı yükselmesi: Motorda ısınmadan kaynaklı yükselme haricinde yağ seviyesinin yükselmesi
4-Motor soğutma suyunun azalması:Gözle görünür su kaçağı olmamasına rağmen motor soğutma suyunun azalmaya başlaması

Tabi bu yukarıdaki sorunlar tek tek de olabilir veya hepsi birdende gerçekleşebilir.

*Ayrıntılı bilgi için Motor Conta Yanması Nasıl Anlaşılır sayfasına bakabilirsiniz.

Silindir kapak contası motor bloğu ile silindir kapağı arasında bulunan ve motorun yanma mahali, su kanalları ve yağ kanallarını birbirinden ayıran parçadır. Bu contada oluşabilecek hasar su kanalları ile yanma odası arasındaki kısımda meydana gelirse motor çalışırken emme zamanında su yanma odasına girecek sıkıştırma ve yanma zamanında da bir miktar su yakılacaktır. Ayrıca silindirler içerisindeki basınç su sistemine yürüyecektir. Motor çalışmazken su silindirler içerisine girecek ve oradan motorun karterine süzülecektir. Böylelikle motor yağına su karışmış olacaktır. Motorun bu şekilde çalıştırılması yağın içindeki suyun yataklarda dolaşması yatak sarmalarına ve büyük hasara sebebiyet verecektir.

*Araba Kültürü – Opel Tarihi

Bizim buradaki sorunumuz motor yağına su karışması olduğu için motor karterindeki yağı kontrol ederek anlayabiliriz. Karterdeki boşaltma tapasını açtığımda yağdan önce su geldiğini gördüm ve kartere su yürüdüğünden emin oldum. Motor çalışmazken su ile yağın yoğunluk farkından dolayı su alt tarafa çöker. Motor yağ doldurma kapağını açtığımda da yağın macun kıvamına geldiğini gördüm. Yağa su bulaştığında yağ özelliğini kaybeder ve köpüklü macun gibi bir kıvama gelir.

Sorunu tespit ettikten sonra artık sökmeye başlayabiliriz.

İlk olarak külbitör kapağını sökerek işe başladım. Yağın ne hale geldiğini fotoğrafta görüyorsunuz. Yağa su karışmasından dolayı yağ macun kıvamına gelerek bozulmuş.

 Z16XEP  - 2005 model  Opel Astra Conta Yanması  - Bozuk olan yağ görüntüsü
Z16XEP – 2005 model Opel Astra Conta Yanması – Bozuk olan yağ görüntüsü

Silindir kapağını sökmeye başlamadan önce sistemdeki soğutma suyunu boşaltıyoruz. Soğutma suyu radyatör üzerinden veya triger kayışını söktükten sonra su pompası sökülerek boşaltılabilir.

Kapağı sökmeden önce triger kayışı gergisini gevşeterek söküyoruz. Gaz kelebeğine gelen hortumlar ve elektrik bağlantıları gibi egzoz ve emme manifold bağlantılarını söktükten sonra manifoldları sökebiliriz. Silindir kapak saplamalarına ulaşabilmek için eksantirik millerini söküyoruz. Bu motor 16 valfli olması sebebiyle 2 tane eksantirik mili bulunuyor. Miller söküldükten sonra artık saplamalara ulaşabiliyoruz. Kapak saplamalarını sökerek kapağı alıyoruz.

 Z16XEP  - 2005 model  Opel Astra Conta Yanması -  Eksantirik Milleri ve İtecekler
Z16XEP – 2005 model Opel Astra Conta Yanması – Eksantirik Milleri ve İtecekler
Z16XEP  - 2005 model  Opel Astra Conta Yanması Tamiri  - Silindir Kapağı
Z16XEP – 2005 model Opel Astra Conta Yanması Tamiri – Silindir Kapağı
 Z16XEP  - 2005 model  Opel Astra  Conta Yanması Tamiri - Motor Silindir Bloğu
Z16XEP – 2005 model Opel Astra Conta Yanması Tamiri – Motor Silindir Bloğu

Silindir kapağı söktükten sonra

Silindir kapağı söküldükten sonra motor silindirlerine su dolduğu bloğu baslandırdığını görüyoruz. Motoru toplamaya başlamadan önce bu yüzeyleri temizlememiz gerekiyor. Eğer silindirler çok fazla hararete maruz kalmadıysa silindir ölçüleri kolay kolay bozulmaz. Eğer silindir ölçülerinin bozulmadığını düşünüyorsunuz ve blok üzerinde çatlak tespit etmediyseniz yüzeyleri ince zımpara ve takoz yardımı ile kendiniz yapabilirsiniz. Eğer silinidir ölçüleri bozulduysa ve bloktaki çatlaktan şüpheleniyorsanız o zaman durum biraz kritik. Silindir bloğunu şanzımandan ayırarak sanayiye teste götürebilirsiniz. Bu konuya benzer içerikte olan projeler kısmındaki X20XEV Opel Astra motor yenileme yazısına bakabilirsiniz.

  Z16XEP  - 2005 model  Opel Astra Conta Yanması Tamiri -  Silindir Kapak Contası
Z16XEP – 2005 model Opel Astra Conta Yanması Tamiri – Silindir Kapak Contası
Z16XEP  - 2005 model  Opel Astra Conta Yanması Tamiri -  Silindir Kapağı
Z16XEP – 2005 model Opel Astra Conta Yanması Tamiri – Silindir Kapağı

Silindir kapağı söküldükten sonra yüzeyinin taşlanması gerekiyor. Sübaplarda alıştırılarak sızdırmazlığı sağlanıyor. Bunu sanayide rektefiyecilere yaptırmanız gerekiyor.

  Z16XEP  - 2005 model  Opel Astra Conta Yanması Tamiri -  Silindir Kapağı
Z16XEP – 2005 model Opel Astra Conta Yanması Tamiri – Silindir Kapağı

Bu motor (Z16XEP) hararete çok fazla maruz kalmadığı için motor bloğuna zarar gelmemiş bu nedenle silindir bloğunun yüzey temizliğini ve zımparalamasını kendimiz evde yapıyoruz. Silindir kapağını sanayide rektefiyeciye veriyoruz. Bu motorda lpg olmadığı ve kilometresi daha 100 bin kilometrede olması sebebiyle sübabları yenilemiyoruz. Rektefiyecide silindir kapağının contaya bastığı yüzey taşlanıyor ve sübapları alıştırılıyor. Alıştırmadan sonra sübap yağ keçeleri yenilenerek silindir kapağı bize teslim ediliyor.

Z16XEP Silindir kapak contası yanması sonucu gereken yedek parçalar ve maliyetleri (2019 fiyatları)

Silindir kapak taşlama ve sübap alıştırması200 TL
Üst Takım Conta230 TL
Silindir Kapak Saplama Takımı150 TL
Su pompası140 TL
Triger kayış seti 330 TL
Bakım seti (Yağ, Filtreler)120 TL
Toplam1170 TL

Yedek parçaları aldıktan sonra motoru toplamaya başlıyoruz. Motoru toplarken silindir kapağı ile motor bloğu arasının tertemiz olduğuna dikkat ediyoruz. Bu tür bakımlarda en önemli nokta temizlik olduğunu unutmuyoruz. Kapak saplamalarını sıkarken kesinlikle kurallara uygun sıkılması gerekiyor aksi halde yapılan herşey boşa gidecektir. Bu kurallara üst takım conta setinin içerisinden çıkan kağıtta (saplamaları sıkma talimatı) bulabilirsiniz.

Z16XEP Motor Silindir Kapak Contası Yanması Tamiri
Z16XEP Motor Silindir Kapak Contası Yanması Tamiri

İlk olarak temizlemiş olduğunuz motor bloğunun üzerine contayı yerleştiriyotuz. Daha sonra bakımdan gelen silindir kapağını contaya zarar vermeden oturtuyoruz ve saplamaların pularını yağlayarak boşlarını alıyoruz. Saplama sıkma talimatına göre saplamaları sıkıyoruz ve eksantrik millerini yerleştiriyoruz. Su pompasını yeniliyoruz. Triger kayışı hiç değiştirilmediği için triger kayışınıda set olarak yeniliyoruz. Triger kayışı değişimi bu noktada çok önemli. Triger kayışı bakımları atlanmaması gereken en önemli bakımdır.

*Triger kayışı kopması durumunda oluşabilecek arızalar ve neden triger kayışını değiştirmeliyiz gibi sorularınız varsa Triger nedir? Koparsa Ne Olur? yazısını mutlaka okumalısınız.

Motor Triger Kayışı Değişimi – Montajı

Triger kayışını takarken biraz zorlanılabilir fakat internette bununla ilgili bir çok video bulunmakta bu nedenle işe başlamadan önce videoları seyrederseniz yapılamayacak birşey olmadığını anlayacaksınız. Sadece biraz dikkat gerekiyor. Yardımcı olması açısından hazırlanan Triger nedir? Koparsa Ne Olur? yazımızı da okuyabilirsiniz. Bu yazının içerisinde triger kayışı değişim prosedürü de mevcut durumdadır. Burada kısaca bahsedersek triger kayışı takma mantığı krank mili kasnağı üzerinde bulunan çentiği belirlenen noktaya getirmek ve eksantrik millerini de aynı şekilde çizgileri kapak üzerinde bulunan çizgilere getirerek triger kayışını takmaktır. Buna sente ayarı diyoruz. Sente ayarındaki birkaç derecelik kaçıklık motorun çalışmasına engel olacağı gibi motora zarar verme ihtimalide söz konusu olacaktır. Bu nedenle triger kayışını takarken acele etmeden ve çizgilerin izaya geldiğinden emin olunması gerekmektedir.

Silindir kapak contası tamirinde ayrıca dikkat edilmesi gerekenler

Silindir kapak contasının yanması hararetten meydana geldiğini söylemiştim. Fakat hararet neden oluştu bunu bulmamız gerekiyordu. Bu kadar iş yaptıktan sonra tekrar hararete maruz kalmasını istemeyiz. Bakım yaparken bir daha uğraşmamak için maliyetleri de ucuz olması sebebiyle hararet sebebi olabilecek su pompası, termostat ve hararet müşürünü değiştirtirmeye karar verdim.

Daha sonra emme ve egzoz manifoldlarının montajını yapıyoruz ve daha önceden söktüğümüz ve markaladığımız bütün elektrik kablolarını ve hortumları çıkardığımız yerlere takıyoruz. Motor yağını ve filtreleri yeniliyoruz. Motor yağını nasıl seçtiğimizi öğrenmek için Motor yağlama sistemleri sayfasını okumanızı tavsiye ederim. Motor soğutma suyunu dolduruyoruz. Antifiriz eklemeyi unutmayın. Çünkü antifiriz sadece soğuk havalarda suyun donmasını engellemez bunun yanında soğutma suyunun asidik özelliğini azaltarak motor bloğunda oluşacak aşınmayı engeller. Bu yüzden antifiriz hava koşulları ne olursa olsun kesinlikle eklemeniz gerekmektedir.

Z16XEP Motor Conta Yanması Tamiri - Silindir Kapağı
Z16XEP Motor Conta Yanması Tamiri – Silindir Kapağı

Motoru test ettiğinizde bir süre egzoz tarafından duman gelmesi normal. Bu nedenle panik yapmaya gerek yok.

Motoru test ettikten sonra yapmamız gerekenler

Motoru test ettikten sonra motor soğutma suyu sıcaklığını takip etmeyi unutmayın. Bir süre gözlem altında tutmalısınız. Bakım bittikten sonra test süreci içerisindeyken bu araçta hararete sebep olabilecek iki sorun bulduk. Bunlardan bir tanesi soğutma suyu genleşme kabı kapağının kaçırması ikincisi ise radyatör fanının istenilen sıcaklıkta devreye girmemesi. Bu sorunları da çözdükten sonra rahat rahat binilebilir. Çünkü güzel bir bakım oldu. Bunu sizde rahatlıkla evde kendiniz yapabilirsiniz. Aynı işlemi yağmuryağmasına rağmen sokakta Opel Vectra B X20XEV motor için yapmıştım. Emin olun yapılabiliyor.

Bu proje mutlu sonla bitti. Diğer projelere burayı tıklayarak ulaşabilir yada Çalışma prensipleri ana sayfasına giderek konuları inceleyebilirsiniz. Ana sayfaya gitmek için burayı tıklayabilirsiniz.

Kaynak: Bu sayfa Carstechnic tarafından oluşturulmuştur.

14 Comments

  1. Mehmet 16 Ekim 2019
    • Carstechnic 17 Ekim 2019
  2. Bahattin 28 Kasım 2019
    • Carstechnic 2 Aralık 2019
  3. Volkan gümüş 13 Ocak 2020
    • Carstechnic 14 Ocak 2020
  4. Ceyhun 14 Mart 2020
    • Carstechnic 19 Mart 2020
  5. murat 3 Nisan 2020
    • murat 3 Nisan 2020
  6. Demir 8 Nisan 2020
  7. Mevlit 11 Nisan 2020
  8. Salim 15 Ağustos 2020
  9. Yılmaz 2 Ocak 2021

Leave a Reply